Όπως είχα γράψει σε προηγούμενο άρθρο ο φόβος της απώλειας της αγάπης μάς κάνει να κρατούμε μία απόσταση και να αποφεύγουμε την εγγύτητα. Μερικοί από μας όμως νομίζοντας ότι πλησιάζουμε την οικειότητα μπαίνουμε σε μία μπερδεμένη σχέση χωρίς όρια, με αποτέλεσμα αργότερα να νιώθουμε ότι πνιγόμαστε ή ότι χάνουμε τον εαυτό μας. Εδώ απλώς δεν ξέρουμε τη διαφορά. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι έχουμε εκτεθεί σε μία μπερδεμένη σχέση όπου ο καθένας ασχολείται με τα προβλήματα του άλλου και δεν υπάρχει χώρος για τον εαυτό μας. Στην οικειότητα ο σύντροφος δέχεται τις ελλείψεις και τις διαφορές και αγαπούν ο ένας τον άλλο όπως και να είναι. Σε αυτή τη σχέση που είναι μπερδεμένη ο σύντροφος προσπαθεί να αισθανθεί και να σκέφτεται όπως ο άλλος σύντροφος. Έτσι όμως χάνεται η προσωπικότητα του συντρόφου και η δική μας και η σχέση υποφέρει.
Η σχέση εδώ είναι χωρίς όρια. Τα όρια όμως χρειάζονται διότι μας βοηθούν να καθορίσουμε πώς θα μας συμπεριφέρονται οι άλλοι. Με καλά όρια μπορούμε να νιώθουμε ασφαλείς να προστατευτούμε από την αμάθεια, κακία και απερισκεψία των άλλων. Αλλά τι είναι όριο; Όριο είναι ένα διακριτικό σημείο, που μας ορίζει ως διαφορετικούς από τους άλλους και αυτό το ξεχωριστό σημείο είναι η μοναδικότητα κάθε ατόμου, που συμβάλλει σε μία σχέση. Πολλοί από μας φτάνουμε στην ενηλικίωση με ανύπαρκτα όρια. Μερικοί έχουμε στήσει μπροστά ένα τοίχο που δεν μπορούν να περάσουν οι άλλοι. Μερικές φορές είναι δύσκολο να διακρίνουμε πότε κάποιος μας πληγώνει, πότε εμείς τον πληγώνουμε ή πότε πληγώνουμε τους εαυτούς μας. Πολλοί από μας δεν έχουν κανένα πρότυπο τι είναι νορμάλ και κατάλληλο.
Άνθρωποι που έχουν χαμηλή αυτό-εκτίμηση αδυνατούν να εγκαθιδρύσουν υγιή όρια με τους άλλους. Συνήθως οι άνθρωποι αυτοί έχουν χάσει τον εσωτερικό τους έλεγχο και ελέγχονται από τους άλλους. Εξαρτώνται από την επιδοκιμασία ή την αποδοκιμασία των άλλων. Τα όρια μαθαίνονται από τους γονείς μας και αρχίζουν από την νηπιακή ηλικία.
Σε μία υγιή οικογένεια το παιδί βοηθείται να εμφανίσει μία προσωπικότητα διαφορετική και μοναδική από τα μέλη της υπόλοιπης οικογένειας. Μαθαίνουμε για τα όρια από τον τρόπο που μας μεταχειρίζονται. Μερικοί από μας μπορεί να έχουν αδύνατα ή ανύπαρκτα όρια αν είχαν συναισθηματικά παραμεληθεί ή εγκαταλειφθεί. Επίσης μπορεί τα όριά μας να ήταν αδύνατα αν δεν είχαμε την κατάλληλη φροντίδα ή αν δεν μεγαλώναμε με την απαραίτητη πειθαρχεία. Η κακοποίηση, η ταπείνωση ή η ντροπή κάνουν ζημιά στα όρια. Αν είχαμε κακοποιηθεί συναισθηματικά, σωματικά ή σεξουαλικά όταν ήμασταν παιδιά μπορεί να έχουμε μεγαλώσει χωρίς να έχουμε υγιή όρια.
Μία καλή σχέση πρέπει να έχει υγιή όρια. Τα υγιή όρια πρέπει να είναι αρκετά εύκαμπτα έτσι που να μπορούμε να διαλέξουμε τι να αποκλείσουμε και τι να συμπεριλάβουμε στο ρεπερτόριο της συμπεριφοράς μας. Μπορούμε να αποφασίσουμε να αποκλείσουμε την κακία και την εχθρότητα και να συμπεριλάβουμε τη στοργή, την ευγένεια και τις θετικές εκτιμήσεις. Καθώς αναπτύσσουμε υγιή όρια μαθαίνουμε να σεβόμαστε τους άλλους και τους εαυτούς μας. Δεν κακομεταχειριζόμαστε τους άλλους ούτε αφήνουμε τους άλλους να μας κακομεταχειρίζονται. Δεν ελέγχουμε τους άλλους ούτε τους αφήνουμε να μας ελέγχουν. Είμαστε υπεύθυνοι μόνο για τον εαυτό μας και οι άλλοι υπεύθυνοι για τον εαυτό τους. Αρχίζουμε να εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας και προχωράμε σιγά-σιγά κοιτάζοντας με αισιοδοξία το μέλλον.
Ο σκοπός των ορίων δεν είναι να κτίσουμε ψηλούς τοίχους γύρω μας, αλλά να αποκτήσουμε αρκετή ασφάλεια ώστε να μπορούμε να πλησιάσουμε τους άλλους χωρίς το φόβο ότι θα χάσουμε τον εαυτό μας, ή να νιώθουν οι άλλοι ότι πνίγονται, ή ότι τους καταπατάμε τα δικαιώματα ή να νιώσουμε ότι μας καταπατούν τα δικά μας δικαιώματα. Όταν έχουμε τα κατάλληλα όρια μπορούμε να δοκιμάσουμε τη στενή σχέση και την εγγύτητα. Μπορούμε να νιώσουμε ότι είμαστε δημιουργικοί, αυθόρμητοι, να αγαπήσουμε, να αγαπηθούμε και να εμπιστευτούμε τον εαυτό μας.
