Για να δείτε πιο πολλά άρθρα ψυχολογίας πιέστε εδώ.
Για να δείτε σύντομες απαντήσεις σε ψυχολογικά ερωτήματα πιέστε εδώ.
Τι είναι το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (Burnout); Συνήθως το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (Burnout) ορίζεται ως ένα άγχος που είναι το αποτέλεσμα αρνητικών συναισθημάτων που πηγάζει από το επάγγελμα(σύμφωνα με τον Μόρρος) χωρίς αντίστοιχη «χαλάρωση» ή «απελευθέρωση» των και συνήθως έχει να κάνει με επαγγέλματα όπου το άτομο πρέπει να έρθει σε επαφή και επικοινωνία με τον κόσμο όπως τα επαγγέλματα των : εκπαιδευτικών, κοινωνικών λειτουργών, ψυχολόγων, διευθυντών, γιατρών, δημοσιογράφων, επιχειρηματιών και πολιτικών.
Σύμφωνα με την επιστημονική θέση, το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (Burnout) θεωρείται μια βαθιά παραμόρφωση της προσωπικότητας.
Σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (Burnout) σημαίνει όταν ένα άτομο χάνει την επαφή με τον κόσμο, αποξενώνεται από απο τον εαυτό του, τους άλλους ανθρώπους, τη ζωή γενικότερα. Προκαλεί άμβλυνση όλων των θετικών συναισθημάτων. Στα βαθιά στάδια του συνδρόμου επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (burnout) μπορεί να παρομοιαστεί σαν «ένας εσωτερικός θάνατος .
Το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (burnout) αναπτύσσεται σταδιακά. Στην εμφάνιση του διακρίνουμε τρία στάδια:
Στο πρώτο στάδιο ένα άτομο αποφεύγει τα συναισθήματα του, μετριάζει την εκδήλωση των αισθημάτων και μειώνει τη ζωντάνια. Σε αυτή τη φάση ένα άτομο μπορεί να λέει ότι είναι εντάξει, αλλά νοιώθει βαρετά και ένα κενό στην ψυχή του. Τα θετικά συναισθήματα αρχίζουν να εξαφανίζονται και αρχίζει να είναι αναποτελεσματικό, μεταξύ άλλων αποφεύγει να πραγματοποιήσει τις εργασίες του και να πάρει τις απαραίτητες αποφάσεις, “χάνει” πράγματα κατά την εργασία του, κλπ.
Βρίσκεται σε μια κατάσταση άγχους, και δυσαρέσκειας. Επιστρέφοντας σπίτι, μπαίνει όλο και περισσότερο στον πειρασμό να πει: «Καλά, άσε με ήσυχο!» Παρουσιάζει μειωμένη ανοσία , κόπωση (μια γενική κόπωση, που συχνά συνοδεύεται από βαθιά μυϊκή κόπωση) , αίσθημα αδιαθεσίας πολλές φορές, συχνούς πονοκέφαλους , πόνους στην πλάτη, μυαλγίες και διαταραχές ύπνου. Αρχίζει να τρώγει, καπνίζει και να πίνει, πιο πολύ, και να κάθεται συνέχεια μπροστά στην τηλεόραση! Σιγά-σιγά εμφανίζει κάποια αποστασιοποίηση σε σχέσεις με μέλη της οικογένειας.
Στο δεύτερο στάδιο το άτομο αρχίζει να παρεξηγιέται με τους μαθητές του και μετά ξεκινά να μιλάει για μερικούς συναδέλφους με περιφρόνηση. Σταδιακά, μια εχθρότητα εκδηλώνεται παρουσία μαθητών. Στην αρχή υπάρχει μια συγκρατημένη αντιπάθεια και μετά ένα ξέσπασμα οργής.
Κατά το τρίτο στάδιο υπάρχουν: μία αίσθηση αποτυχίας και αυτό-αμφιβολίας, αποστασιοποίηση(ένα άτομο να νοιώθει μόνο στον κόσμο), απόσυρση από ευθύνες ,απομόνωση του εαυτού του από τους άλλους, αναβολή, λήψη περισσότερου χρόνου για να γίνουν πράγματα, αυξημένη κατανάλωση τροφής, χρήση ναρκωτικών ή αλκοόλ για την αντιμετώπιση του συνδρόμου επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (burnout) , απώλεια κινήτρων, μειωμένη ικανοποίηση και αίσθηση επίτευξης, όλο και περισσότερο αυξανόμενος κυνισμός και αρνητικές απόψεις.
Αμβλύνονται οι αξίες ζωής και ένα άτομο αισθάνεται αβοήθητο, παγιδευμένο, και νικημένο. Η συναισθηματική στάση προς τον κόσμο» ισοπεδώνεται ,το άτομο δεν πηγαίνει στη δουλειά ή πηγαίνει καθυστερημένα ή φεύγει νωρίς, αδιαφορεί επικίνδυνα για τα πάντα, ακόμη και για τη ζωή του.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΞΑΝΤΛΗΣΗΣ (BURNOUT)
1.Παράγοντες ανάπτυξης ατόμων κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.
Οι εκπαιδευτικοί με τη λιγότερη σταθερή παιδική ηλικία και εφηβεία, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης(burnout).
2. Παράγοντες που σχετίζονται με την εργασία.
Όταν οι εκπαιδευτικοί:
• Έχουν ένα συναίσθημα πως δεν έχουν κανένα έλεγχο στη δουλειά τους.
• Έχουν έλλειψη αναγνώρισης ή ανταμοιβών για την καλή δουλειά που κάνουν.
• Έχουν ασαφείς ή υπερβολικά απαιτητικές προσδοκίες.
• Κάνουν έργο που είναι μονότονο ή που να μην έχει προκλήσεις;
• Λειτουργούν σε ένα περιβάλλον χαοτικό ή υψηλής πίεσης.
Παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής.
Όταν οι εκπαιδευτικοί:
• Εργάζονται πάρα πολύ, χωρίς αρκετό χρόνο για χαλάρωση και κοινωνικές συναναστροφές.
• Έχουν πάρα πολλές ευθύνες , χωρίς αρκετή βοήθεια από τους άλλους
• Δεν έχουν αρκετό ύπνο
• Υπάρχει έλλειψη στενών, υποστηρικτικών σχέσεων.
Παράγοντες που σχετίζονται με τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας.
Όταν οι εκπαιδευτικοί έχουν:
•Τελειομανείς τάσεις( πχ, τίποτα δεν είναι αρκετά καλό).
• Απαισιόδοξη άποψη για τον εαυτό τους και τον κόσμο
• Την ανάγκη να έχουν τον έλεγχο.
• Υψηλούς στόχους.
Εξετάστε τα χαρακτηριστικά για να αποφύγετε το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης(burnout).
Κατά κύριο λόγο, αυτά τα ακόλουθα προσωπικά χαρακτηριστικά είναι:
• Καλή υγεία?
• Καλή φυσική κατάσταση (π.χ., Αθλητισμός και υγιεινός τρόπος ζωής).
• Υψηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση.
Δεύτερον το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης(burnout)το αποφεύγουν τα άτομα που:
• Έχουν εμπειρία στην αντιμετώπιση του άγχους στη δουλειά.
• Είναι ικανοί για εποικοδομητική αλλαγή σε συνθήκες στρες.
• Διακρίνονται από υψηλή κινητικότητα.
• Είναι ανοικτοί χαρακτήρες.
• Έχουν κοινωνικότητα.
• Έχουν αυτονομία.
• Βασίζονται στη δική τους δύναμη.
Τρίτον, ένα σημαντικό χαρακτηριστικό αυτών των ανθρώπων είναι:
• Η ικανότητα να αναπτύξουν και να διατηρήσουν θετικές, αισιόδοξες θέσεις και αξίες τόσο για τους ίδιους, τους άλλους και τη ζωή γενικότερα.
Πώς να αποφευχθεί το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης(burnout)
• Προσέξτε τον εαυτό σας, αυτό θα σας βοηθήσει να παρατηρήσετε τα πρώτα σημάδια της κούρασης.
• Αγαπήστε τον εαυτό σας, ή τουλάχιστον να προσπαθήστε να τον αγαπήσετε .
• Προσαρμόστε τον εαυτό σας σύμφωνα με τις κλίσεις και τις ικανότητες σας. Αυτό θα σας επιτρέψει να βρείτε τον εαυτό σας και να πιστέψετε στη δύναμη σας.
• Σταματήστε να ψάχνετε στη δουλειά την ευτυχία ή την σωτηρία. Δεν είναι ένα ασφαλές καταφύγιο, αλλά μία δραστηριότητα, η οποία είναι καλή για τον εαυτό σας.
• Σταματήστε να ζείτε τη ζωή των άλλων. Ζείτε παρακαλώ τη δικιά σας.
• Βρείτε χρόνο για τον εαυτό σας. Έχετε το δικαίωμα όχι μόνο στη δουλειά αλλά και στη ιδιωτικής σας ζωή.
• Μάθετε να σκέφτεστε νηφάλια στα γεγονότα της κάθε ημέρας. Μπορείτε κάθε βράδυ να ελέγχετε συμβάντα που συνέβηκαν τη μέρα.
• Αν θέλετε να βοηθήσετε κάποιον ή να κάνετε την εργασία του, αναρωτηθείτε αν το χρειάζεται πραγματικά ; Ίσως μπορεί να το χειριστεί μόνος του;
Περεταίρω συμβουλές πρόληψης
• Ξεκινήστε τη μέρα σας με ένα χαλαρωτικό τελετουργικό. Αντί να σηκώνεστε από το κρεβάτι αμέσως μόλις ξυπνάτε, κάνετε τουλάχιστον δεκαπέντε λεπτά διαλογισμό , γράψτε στο ημερολόγιο, κάνετε ήπιες ασκήσεις χαλάρωσης ή διαβάστε κάτι που σας εμπνέει.
Υιοθετήστε υγιεινή διατροφή, ασκήσεις και συνήθειες ύπνου. Όταν τρώτε σωστά, συμμετέχετε σε τακτική σωματική δραστηριότητα, και κοιμόσαστε αρκετά, έχετε την ενέργεια και την αντοχή να ασχοληθείτε με τις παρενοχλήσεις της ζωής και τις απαιτήσεις.
• Κάνετε ένα διάλειμμα καθημερινά από την τεχνολογία. Ορίστε μια ώρα κάθε μέρα και αποσυνδεθείτε εντελώς. Βάλτε μακριά τον ηλεκτρονικό υπολογιστή,( απενεργοποιήστε το τηλέφωνο, και σταματήστε να ελέγχετε το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.
• Ενισχύσετε τη δημιουργική σας πλευρά. Η δημιουργικότητα είναι ένα ισχυρό αντίδοτο για το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (burnout) . Δοκιμάστε κάτι νέο, ξεκινήστε ένα διασκεδαστικό έργο, ή να συνεχίσετε ένα αγαπημένο χόμπι. Επιλέξτε δραστηριότητες που δεν έχουν τίποτα να κάνουν με την εργασία.
• Μάθετε πώς να διαχειρίζεστε το άγχος. Όταν είστε στο δρόμο για το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (burnout ), μπορεί να νιώθετε αβοήθητος/η. Αλλά έχετε πολύ μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στο στρες από ότι μπορείτε να σκεφτείτε. Μαθαίνοντας πώς να διαχειριστείτε το στρες μπορεί να σας βοηθήσει να ανακτήσετε την ισορροπία σας.
Τι να κάνετε εάν παρατηρήσετε συμπτώματα του συνδρόμου επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (burnout);
Πρώτα απ ‘ όλα, παραδεχτείτε ότι το έχετε. Είναι δύσκολο να ομολογήσετε στον εαυτό σας: ότι υποφέρετε από το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (burnout). Πολλοί χρησιμοποιούν υποσυνείδητους μηχανισμούς για να προστατευθούν. Άλλοι βοηθούν τους άλλους και για μια στιγμή μπορεί να τους φέρει ανακούφιση. Αλλά μόνο για λίγο. Μια υπερδραστηριότητα είναι επιβλαβής , όταν αποσπά την προσοχή από τη βοήθεια που χρειάζεστε για τον εαυτό σας.
Θυμηθείτε: Ο αποκλεισμός των συναισθημάτων και δραστηριοτήτων σας που εκφράζεται υπερβολικά, μπορεί να επιβραδύνει την ανάρρωσή σας.
Η κατάστασή σας μπορεί να ανακουφιστεί από τη φυσική και συναισθηματική υποστήριξη από άλλους ανθρώπους. Μην το αρνηθείτε. Συζητήστε την κατάστασή σας με εκείνους που, έχουν μια παρόμοια εμπειρία, θα σας κάνουν να αισθανθείτε καλά.
• Μην κρύβετε τα συναισθήματά σας. Δείξτε τα συναισθήματά σας και αφήστε τους φίλους σου να τα συζητήσουν μαζί σας.
• Μην αποφεύγετε να μιλάτε για το τι συνέβη. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάθε ευκαιρία να επανεξετάσετε την εμπειρία σας, μόνοι ή μαζί με άλλους.
• Μη δειλιάζετε, όταν οι άλλοι σας δίνουν την ευκαιρία να μιλήσετε ή σας προσφέρουν βοήθεια.
• Αν το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (burnout) είναι σε βαριά μορφή μην περιμένετε ότι θα φύγει μόνο του. Εάν δεν πάρετε μέτρα, θα το έχετε για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Να διαθέτετε επαρκή χρόνο για ύπνο, ξεκούραση, συλλογισμό.
• Δείξτε τις επιθυμίες σας άμεσα με σαφήνεια και ειλικρινά μιλήστε για αυτές στην οικογένεια , τους φίλους και στην εργασία σας.
• Προσπαθήστε να κρατήσετε μια κανονική ρουτίνα της ζωής σας όσο είναι δυνατόν.
Αν καταλαβαίνετε ότι το σύνδρομο επαγγελματικής ψυχοσωματικής εξάντλησης (burnout) συμβαίνει ήδη και έχει φτάσει στα βαθύτερα στάδια, πρέπει να αναγνωρίσετε ότι χρειάζεστε επαγγελματική βοήθεια.
Για να δείτε σύντομες απαντήσεις σε ψυχολογικά ερωτήματα πιέστε εδώ.
Copyright Tomyalo.com. All Rights Reserved.
This work may not be copied, reproduced, or used without written permission by the author.
Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος, το έργο αυτό δεν μπορεί ν’ αντιγραφεί, αναπαραχθεί ή να χρησιμοποιηθεί χωρίς γραπτή άδεια από το συγγραφέα!