Οι έφηβοι που έχουν γονέα με καρκίνο νιώθουν ότι: ο κόσμος τους καταρρέει, ο γονέας τους μπορεί να πεθάνει, κάποιος άλλος στην οικογένειά του μπορεί να πιάσει καρκίνο. Φοβούνται ότι αν κάτι συμβεί στον γονέα όταν είναι στο σπίτι δε θα ξέρουν τι να κάνουν. Είναι φυσιολογικό να νιώθουν φοβισμένοι. Μερικοί από τους φόβους τους μπορεί να είναι αληθινοί. Άλλοι μπορεί να βασίζονται σε πράγματα που δε θα συμβούν και μερικοί φόβοι μπορεί να μειωθούν με την πάροδο του χρόνου. Κάποιοι έφηβοι νιώθουν ένοχοι επειδή είναι υγιείς και ο γονέας του είναι άρρωστος, νιώθουν ενοχές όταν γελούν και διασκεδάζουν. Μπορεί να νιώθουν άσχημα που διασκεδάζουν όταν ο γονέας τους είναι άρρωστος. Ωστόσο, το να διασκεδάζεις δεν σημαίνει ότι νοιάζεσαι λιγότερο. Στην πραγματικότητα, μάλλον θα βοηθήσει τον γονιό του να τον δει να κάνει πράγματα που απολαμβάνει. Επίσης οι έφηβοι μπορεί να είναι: θυμωμένοι που αρρώστησε η μαμά ή ο μπαμπάς, αναστατωμένοι με τους γιατρούς, θυμωμένοι με τον Θεό που άφησε να συμβεί αυτό. Ο θυμός συχνά καλύπτει άλλα συναισθήματα που είναι δυσκολότερο να εμφανιστούν. Οι έφηβοι πρέπει να μην αφήσουν τον θυμό τους να μεγαλώσει. Οι έφηβοι νιώθουν παραμελημένοι, σκέπτονται ότι δεν τους προσέχει κανείς και ότι έχουν μείνει έξω από τη ζωή των γονιών τους .
Αν είστε ένας από τους γονείς και έχετε έφηβους θα πρέπει να τους υπενθυμίσετε, ότι δεν είναι μόνοι. Επίσης θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δε φταίνε αυτοί. Ο καρκίνος είναι μια ασθένεια με διάφορες αιτίες, πολλές από τις οποίες οι γιατροί δεν καταλαβαίνουν πλήρως. Εξάλλου τα εφηβικά χρόνια είναι ήδη μια εποχή συναισθηματικών αλλαγών και το γεγονός ότι οι έφηβοι γνωρίζουν ότι ένα μέλος της οικογένειας έχει καρκίνο μπορεί να κάνει τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα.Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε μια συγκεκριμένη κατάσταση όπου οι κόρες μίας γυναίκας που έχει καρκίνο ανακαλύπτουν, ότι είναι κόρες κάποιας γυναίκας που πάσχει από καρκίνο του μαστού. Σε αυτό το στάδιο, ανακαλύπτουν τη θηλυκότητα του σώματός τους και την αντιμετωπίζουν ως πιθανή απειλή την ίδια στιγμή. Ο γονέας σε αυτή την περίπτωση πρέπει να αποταθεί στον γυναικολόγο του. Μπορεί να είναι δύσκολο για εσάς να ενθαρρύνετε ειλικρινά το παιδί σας να κατακτήσει την αυτοεξάρτησή του παρά την ασθένειά σας χωρίς ένοχη συνείδηση. Ένα άτομο από έξω μπορεί να είναι πολύ εξυπηρετικό και για τις δύο πλευρές. Αυτοί μπορεί να είναι οι φίλοι, ή ένας ψυχοθεραπευτής. Μερικοί έφηβοι ίσως να αισθάνονται λιγότερο άνετα μιλώντας για τα συναισθήματά τους άμεσα και να προτιμούν να εκφραστούν με το γράψιμο , την τέχνη ή τη μουσική. Να θυμάστε άμα είστε γονείς ότι αν δεν σας λένε πώς αισθάνονται, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν έχουν κανέναν να μιλήσουν. Μπορεί κάλλιστα να έχουν την υποστήριξη των φίλων τους και/ή άλλων ενηλίκων (θείου, θείας, παππού ή άλλου συγγενή). Είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι έχουν κάποιον να μιλήσουν έξω από την οικογένεια.
Ρωτήστε τους τι σκέφτονται και να τους συμπεριλάβετε με τον ίδιο τρόπο που θα συμπεριλάβετε έναν ενήλικα. Βοηθήστε τους να δουν ότι η συζήτηση για τα συναισθήματα είναι ένας θετικός και ώριμος τρόπος αντιμετώπισης. Ενθαρρύνετέ τους να μιλήσουν σε κάποιο άτομο που το νιώθουν πολύ κοντά τους, όπως είναι οι φίλοι τους, ένας συγγενής ή οικογενειακός φίλος. Βεβαιωθείτε ότι τηρούν τις φιλίες, τις δραστηριότητες και τη φυσιολογική ζωή όσο το δυνατόν περισσότερο. Δώστε τους χρόνο και χώρο στον εαυτό τους όταν το θέλουν. Διατηρήστε τους συνήθεις κανόνες και τα όρια , αυτά τα πράγματα ίσως να είναι ακόμη πιο σημαντικά τώρα από ό,τι πριν. Εξηγήστε ότι μπορεί να χρειαστεί να βοηθήσουν λίγο περισσότερο με πράγματα όπως το μαγείρεμα, το καθάρισμα ή την αντιμετώπιση νεότερων αδελφών. Θα διαπιστώσετε ότι οι έφηβοι είναι συχνά πρόθυμοι να βοηθήσουν όταν κάποιος στην οικογένειά του είναι άρρωστος. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει οτιδήποτε από το πλύσιμο μέχρι να συνοδεύσει το άτομο σε ραντεβού. Επιτρέποντας στους εφήβους να βοηθήσουν με αυτούς τους τρόπους μπορεί να έχει πολλά οφέλη, τόσο για εσάς όσο και για αυτούς. Μπορεί να μάθουν νέες δεξιότητες, να αισθάνονται πιο ώριμοι, και να νιώθουν ότι τους χρειάζεστε και τους εμπιστεύεστε.
Την ίδια στιγμή, είναι σημαντικό να βεβαιωθούμε ότι δε θα προσπαθήσουν να αναλάβουν πάρα πολλά. Ενημερώστε τους ότι ενώ μπορεί να χρειαστείτε τη βοήθειά τους, θα πρέπει επίσης να συνεχίζουν να εστιάζονται στο σχολείο τους και να κάνουν πράγματα που απολαμβάνουν, όπως να βλέπουν τους φίλους τους. Σε μερικές οικογένειες, οι έφηβοι δε θα χρειαστεί να κάνουν τίποτα περισσότερο από ότι συνήθως. Σε άλλες, μπορεί να έχουν περισσότερες ευθύνες να αναλάβουν. Μερικοί έφηβοι γίνονται φροντιστές όταν ένα μέλος της οικογένειας έχει καρκίνο. Ο φροντιστής είναι κάποιος που παρέχει μη αμειβόμενη υποστήριξη σε ένα μέλος της οικογένειας ή έναν φίλο που δε θα μπορούσε να διαχειριστεί μια κατάσταση χωρίς αυτή τη βοήθεια.
Όπως και με τα μικρότερα παιδιά, οι έφηβοι θα επωφεληθούν από το να πείτε την αλήθεια για τον καρκίνο και το σχέδιο θεραπείας σας. Είναι καλύτερο να τους ενθαρρύνετε να κάνουν όποιες ερωτήσεις έχουν και να τους απαντήσετε ευγενικά, αλλά ειλικρινά. Να θυμάστε ότι αν και οι έφηβοι εκτιμούν την ανεξαρτησία τους, πρέπει να τους μιλάτε σε απλή γλώσσα και σύντομες προτάσεις για να εξηγήσετε τι συμβαίνει. Διατηρήστε πληροφορίες σχετικές με την τρέχουσα κατάσταση και όχι πράγματα που θα συμβούν στο μέλλον.
Οι έφηβοι μπορεί να αντιμετωπίζουν εξετάσεις ή μαθήματα στο σχολείο, το κολέγιο ή το Πανεπιστήμιο. Αν δυσκολεύονται να συνεχίσουν τις σπουδές τους, ίσως είναι καλή ιδέα να τους παροτρύνετε να μιλήσουν με έναν από τους δασκάλους τους για να ανακαλύψουν αν υπάρχει διαθέσιμη υποστήριξη. Θα πρέπει να μιλήσετε με τους έφηβους πριν το κάνετε αυτό, καθώς το σχολείο ή το κολέγιο μπορεί να είναι ένα από τα λίγα μέρη όπου εξακολουθούν να αισθάνονται “φυσιολογικά” και μπορεί να είναι διστακτικοί να αφήσουν τα άτομα σε αυτό το χώρο να γνωρίζουν τι περνούν. Οι εκπαιδευτικοί ή το προσωπικό μπορούν να προσφέρουν υποστήριξη και ενδέχεται να παρατηρήσουν ζητήματα ή συμπεριφορές που δεν είναι πάντα εμφανείς στο σπίτι.
Οι γονείς πρέπει να πουν στους εφήβους ότι οι παρενέργειες είναι συχνά αντίτιμο των θεραπειών που έχουν σχεδιαστεί για να τους κάνει υγιείς και πάλι. Επίσης πρέπει να ξέρουν ότι οι έφηβοι τείνουν να αισθάνονται ένοχοι επειδή ο γονέας τους έχει καρκίνο. Η επιθυμία τους να αποστασιοποιηθούν από το σπίτι τους και η αίσθηση ότι πρέπει να είναι εκεί για τους γονείς, τους πηγαίνει ψυχολογικά μπρος-πίσω. Οι έφηβοι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι ο γονέας με καρκίνο μπορεί να χρησιμοποιεί την ενέργειά του για να γίνει καλύτερα. Ο γονιός που είναι καλά μπορεί να επικεντρωθεί στο να βοηθήσει τον γονιό με καρκίνο. Οι έφηβοι πρέπει να καταλάβουν ότι γονείς τους δεν το εννοούν όταν τους κάνουν να νιώθουν ότι είναι από έξω την οικογένεια. Συμβαίνει μόνο επειδή συμβαίνουν τόσα πολλά.
Οι φίλοι τους δε φαίνεται να ξέρουν τι να πουν πια. Για την ώρα, οι έφηβοι προσπαθούν να θυμηθούν ότι αυτά τα συναισθήματα δε θα διαρκέσουν για πάντα. Μερικές φορές ντρέπονται που είναι έξω δημοσίως με τον άρρωστο γονιό τους. Δεν ξέρουν πώς να απαντήσουν στις ερωτήσεις των ανθρώπων. Πολλοί έφηβοι ντρέπονται επειδή έχουν έναν γονέα με καρκίνο, ωστόσο λένε ότι γίνεται ευκολότερο να μην ασχολούνται με αυτό το θέμα με την πάροδο του χρόνου. Αυτό που νιώθουν είναι φυσιολογικό, δεν υπάρχει κανένας “σωστός” τρόπος να νιώσουν . Και δεν είναι μόνοι, πολλοί άλλοι έφηβοι στην κατάστασή τους αισθάνονται με τον ίδιο τρόπο. Μερικοί έχουν πει ότι η ύπαρξη ενός γονέα με καρκίνο αλλάζει τον τρόπο που κοιτάζουν τα πράγματα στη ζωή. Κάποιοι είπαν ακόμα ότι τους έκαναν πιο δυνατούς. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν άβολα να μοιράζονται τα συναισθήματά τους. Τους αγνοούν και ελπίζουν ότι θα φύγουν. Οι άλλοι άνθρωποι επιλέγουν να συμπεριφέρονται χαρούμενα όταν δεν είναι πραγματικά. Νομίζουν ότι με το να συμπεριφέρονται με αυτό τον τρόπο, δεν θα αισθάνονται θλίψη ή θυμό πια. Αυτό μπορεί να βοηθήσει για λίγο, αλλά όχι μακροπρόθεσμα. Στην πραγματικότητα, κρατώντας τα συναισθήματά τους μέσα μπορεί να τους κρατήσει μακριά από το να ζητήσουν τη βοήθεια που χρειάζονται.
Πρέπει να δοκιμάσουν αυτές τις συμβουλές:
Να μιλήσουν με την οικογένεια και τους φίλους που αισθάνονται κοντά. Το οφείλουν στον εαυτό τους. Να γράψουν τις σκέψεις τους σε ένα ημερολόγιο. Να συμμετέχουν σε μια ομάδα υποστήριξης για να μιλήσουν με άλλους εφήβους που αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα.
Οι έφηβοι μπορεί να αισθάνονται πιο άνετα να ενταχθούν σε μια ομάδα υποστήριξης παρά να μιλούν σε έναν σύμβουλο. Μπορούν επίσης να έχουν ηλεκτρονική υποστήριξη. Δείξτε τους ότι εκτιμάτε τη βοήθειά τους.
Μερικές οικογένειες μπορούν να μεγαλώσουν χώρια για λίγο όταν ένας γονέας έχει καρκίνο. Αλλά υπάρχουν τρόποι να βοηθήσεις την οικογένειά σου να μεγαλώσει πιο δυνατά και πιο κοντά. Οι έφηβοι που είδαν τις οικογένειές τους να μεγαλώνουν πιο κοντά λένε ότι συνέβη επειδή οι άνθρωποι στην οικογένειά τους προσπάθησαν να βάλουν τους εαυτούς τους στην κατάσταση που περνάει του άλλο πρόσωπο και σκέφτηκαν πώς θα αισθάνονται αν ήταν το άλλο άτομο. Κατανοητό ότι αν και οι άνθρωποι αντέδρασαν διαφορετικά σε καταστάσεις, όλοι πληγώθηκαν. Κάποιοι έκλαψαν πολύ, άλλοι έδειξαν λίγο συναίσθημα. Κάποιοι χρησιμοποίησαν χιούμορ . Μάθανε να σέβονται και να μιλούν για διαφορές.
Αναφορές:
Wenn Eltern an Krebs erkranken Mit Kindern darüber reden.
Parents atteints de cancer : Comment en parler aux enfants ?
Talking to children and teenagers when an adult has cancer.Macmillan Cancer Support
Για να δείτε σύντομες απαντήσεις σε ψυχολογικά ερωτήματα πιέστε εδώ.
Copyright Tomyalo.com. All Rights Reserved.
This work may not be copied, reproduced, or used without written permission by the author.
Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος, το έργο αυτό δεν μπορεί ν’ αντιγραφεί, αναπαραχθεί ή να χρησιμοποιηθεί χωρίς γραπτή άδεια από το συγγραφέα!
