Η εργασιομανία είναι ένα είδος συμπεριφοράς, που μπορεί να κοστίσει πολλά σε ένα άτομο . Η εργασιομανία μπορεί να ορισθεί ως μια σταθερή συμπεριφορά, όπου ένα άτομο είναι ψυχολογικά εθισμένο στη δουλειά . Ο εργασιομανής βλέπει την δουλειά όπως ο αλκοολικός το ποτό. Όπως ο αλκοολικός δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ποτό, έτσι δεν μπορεί να λειτουργήσει ο εργασιομανής χωρίς την υπερβολική εργασία.
Δεν πρέπει να συγχέουμε πολλές το άτομο, που πρέπει να δουλέψει από ανάγκη και υποχρεώσεις για την οικογένειά του πολλές ώρες, για να τη συντηρήσει, προπαντός αν έχει αρκετά παιδιά , με τον εργασιομανή.
Συνήθως οι εργασιομανείς κάνουν δημιουργική δουλειά και όχι δουλειά κοπιαστικής ρουτίνας. Οι εργασιομανείς συνήθως είναι άνθρωποι που (α) έχουν δικές τους επιχειρήσεις ή έχουν θέσεις μάνατζερ στις επιχειρήσεις (β) είναι γιατροί, δικηγόροι, ή δάσκαλοι κλπ και (γ) έχουν καριέρες στις καλές τέχνες , όπως συγγραφείς, και ηθοποιοί.
Τα συμπτώματα των εργασιομανών είναι:
Δουλεύουν 12-16 ώρες την ημέρα ή 7 ημέρες την εβδομάδα. Μιλούν συνέχεια για την δουλειά τους, αν υπάρχει κάποια άλλη γενική συζήτηση, καταφέρνουν να την γυρίσουν στο επάγγελμά τους. Δουλεύουν ακόμη και άρρωστοι. Δεν μπορούν να απολαύσουν τις διακοπές τους. Μερικοί άνθρωποι των επιχειρήσεων έχουν τόση ανησυχία που είναι μακριά από την δουλειά τους, που μπορεί να τους δημιουργήσει έλκος. Αποκτούν περισσότερη συναισθηματική και ψυχική ευχαρίστηση από τους συνεργάτες τους παρά από την οικογένειά τους. Νιώθουν τύψεις όταν διασκεδάζουν, και δεν είναι στη δουλειά αν και το βρίσκουν λογικό να διασκεδάζουν. Όταν κάποιος τους ρωτήσει γιατί δουλεύουν τόσο πολύ συνήθως απαντούν ότι το κάνουν για την οικογένειά τους. Είναι πεπεισμένοι ότι οι άλλοι είναι ανίκανοι και κανείς δεν μπορεί να κάνει μια δουλειά όπως την κάνουν αυτοί. Τα παραπάνω συμπτώματα μπορούν να μην παρουσιαστούν όλα στην περίπτωση ενός εργασιομανή.
Τα άτομα που είναι εργασιομανή οδηγούνται σε αυτή τη συμπεριφορά από μερικές ανάγκες. Αυτές είναι:
Αποφυγή ή απομάκρυνση. Τα άτομα με αυτή την ανάγκη φοβούνται να πλησιάσουν συναισθηματικά το σύντροφό τους διότι έχουν κάποια εχθρότητα ή φοβούνται ότι θα πληγωθούν. Έτσι με την εργασιομανία βρίσκουν και τη δικαιολογία ότι «το κάνω για σένα.»
Νευρωτική ανάγκη για εξουσία . Συνήθως αυτά τα άτομα κυριαρχούν στους υπαλλήλους τους ή υφισταμένους. Νιώθουν σαν μικροί θεοί όταν μπορούν να ελέγχουν τους άλλους και να έχουν στα χέρια τους τις τύχες της ζωής τους. Σε αυτά τα άτομα δεν μπορεί να περάσει η ώρα τους χωρίς να έχουν κάποιο σκοπό ή να κάνουν κάτι. Επίσης έχουν πολλές φιλοδοξίες και θέτουν για μερικές επιτεύξεις πολύ υψηλά κριτήρια συνήθως μη ρεαλιστικά. Αν τα όνειρα τους δε βγουν αληθινά υπάρχει μια πικρή απογοήτευση.
Μερικές εξηγήσεις μπορούν να δοθούν για την εργασιομανία και αυτές είναι οι εξής:
Συνήθως είχαν αυταρχικούς και υπέρ- εξουσιαστικούς γονείς. Η αγάπη που έπαιρναν από τους γονείς ήταν με όρους. Για παράδειγμα «θα σε αγαπάμε αν είσαι καλό παιδί και κάνεις ό,τι σου λέμε.» Αυτά τα παιδιά όταν μεγαλώσουν θα δουλεύουν παρορμητικά και θα αγωνίζονται να ευχαριστήσουν την εσωτερική εικόνα των γονιών τους στο παρελθόν.
Μερικά άτομα, ενώ αρχικά είχαν άλλα κίνητρα για τη δουλειά, τελικά βλέπουν να παίρνουν μία εσωτερική ευχαρίστηση από τη δουλειά, ακόμη και αν δεν έχουν καμία αντικειμενική ανταμοιβή ή βιολογική ή κοινωνική ικανοποίηση. Τέλος άλλα άτομα νοιώθουν ότι η ζωή δεν έχει καθόλου νόημα και με τη δουλειά προσπαθούν να τη γεμίσουν.
Αν υποφέρουμε από εργασιομανία και βρίσκουμε ότι το κόστος της συμπεριφοράς μας είναι μεγαλύτερο από το όφελος μπορούμε να κάνουμε τα εξής:
Να σταματήσουμε να τρέχουμε σαν να μας κυνηγούν και να προσπαθούμε να κάνουμε πολλά πράγματα μαζί. Να αποφασίσουμε να ρωτήσουμε τον εαυτόν μας. «Δουλεύουμε τόσο πολύ για το σύντροφο μας και τα παιδιά μας ή υπάρχουν άλλα κίνητρα.»;
Επίσης μπορούμε να αναρωτηθούμε σε τι μας ωφελεί όλη αυτή η εξουσία που έχουμε. Να κόψουμε λίγες ώρες από τις ώρες που δουλεύουμε. Στην αρχή θα έχουμε συμπτώματα στέρησης. Μπορεί να νοιώθουμε ανία , ανησυχία, να νοιώθουμε αδειανοί, ακόμη και πονοκέφαλο. Για αυτό δεν πρέπει να συνεχίσουμε να λιγοστεύουμε τις ώρες, παρά μόνο μέχρι να συνηθίσουμε πώς να περνάμε τον καιρό μας με αυτές τις ώρες που λιγοστέψαμε . Να παίρνουμε μία ημέρα την εβδομάδα ρεπό. Να μην κάνουμε περισσότερο από ένα ή δύο πράγματα τη φορά. Να απορρίψουμε την ιδέα να αποκτούμε ευχαρίστηση μόνο αν παράγουμε κάτι ή κάνουμε κάτι.
Μπορούμε να αποκτήσουμε ευχαρίστηση, βλέποντας τη δύση του ηλίου, ένα πίνακα ζωγραφικής , διαβάζοντας ένα βιβλίο, ακούγοντας μουσική κλπ. Να μην βάζουμε ετικέτες «είμαι εργασιομανής» γιατί έτσι μας κάνει να νοιώθουμε ότι δεν έχουμε καμία ελπίδα. Πολλοί άνθρωποι άμα έχουν ένα ψυχολογικό πρόβλημα νομίζουν ότι θα μείνουν έτσι για πάντα. Η αλήθεια είναι ότι η ζωή είναι ένα ανοιχτό σύστημα, όχι κλειστό, και όλα μπορούν να συμβούν.
Τέλος πρέπει να αναρωτηθούμε αν οι στόχοι που έχουμε βάλει είναι δικοί μας ή ψευδό-στόχοι. Δηλαδή στόχοι που ανήκουν σε άλλους ανθρώπους όπως οι γονείς μας.
Η εργασιομανία είναι ένα πρόβλημα, που προκύπτει από κάποιους σκοπούς, που έχουμε επιλέξει για τη ζωή μας. Η επανεξέταση αυτών των σκοπών μπορεί να μας ελαφρύνει από το βάρος της εργασίας.
